gizartea
Lau urtean, 5.700 migratzaile atxiki eta kanporatu ditu Espainiak Irundik
Ion Orzaiz
Jon Iñarritu EH Bilduko senatariak eginiko galdera bati erantzunez eman ditu datuok Espainiako Gobernuak. Iazko abenduaren 22an erregistratu zuen galdera Iñarrituk, eta ia bost hilabeteren buruan heldu da erantzuna. Zenbaki orokorrak eman ditu Madrilek: migratzaileen jatorria, non atxilotu zituzten, eta zein urtetan. Datu kuantitatiboak bainoago, ordea, informazio kualitatiboa falta da: abokatu batekin egoteko aukera eman zieten atxilotuei? Errespetatu al zituzten errefuxiatu eta desplazatuei buruzko nazioarteko itunak? Ba al zegoen adingaberik atxilotuen artean? Argibide horiek eskatu dizkio BERRIAk Espainiako Barne Ministerioari, baina ez du erantzunik jaso.
«Tamalez, Espainiako Gobernuaren opakutasuna ia erabatekoa da auzi honetan», dio Euskadiko CEAR Errefuxiatuei Laguntza Emateko Elkarteko zuzendari Javier Galparsorok. Haren esanetan, «arretaz» aztertu beharko dute auzia, «kanporatuen kopurua ikaragarria delako». Galparsorok ez du auzitan jartzen prozesuaren legezkotasuna, baina uste du halako operazioak «susmagarriak» direla: «Datuei soilik erreparatuta, ezin dugu ziurtatu migratzaileen eskubideak urratu direnik, baina ez du itxura onik mugan bertan eginiko kanporatzeen kopuru neurrigabeak; badakigu horietako batzuei aukera eman zietela abokatu batekin egoteko, baina ez dirudi guztiei eskubide hori bermatu zietenik».
Espainia-Frantzia ituna
Espainiak eta Frantziak 2002ko azaroaren 26an sinatutako Malagako Ituna dago kanporatze horien guztien oinarrian. Bi estatuetako barne ministroek izenpetu zuten akordioa, Nicolas Sarkozyk eta Angel Acebesek. Horren arabera, Irun-Biriatun, Dantxarinean, Luzaide-Arnegin, Aragoin eta Herrialde Katalanetan dauden beste muga eta kontrol guneetan atzemandako paperik gabekoak «formalitaterik batere gabe» (sic) itzularaziko dituzte Espainiako eta Frantziako segurtasun indarrek, muga zeharkatu eta lehen lau orduetan gertatzen bada atxiloketa. Horren ostean ere, 48 orduko epea dute poliziek agindua tramitatzeko eta kanporatze prozesua betearazteko. Zehazki, atxilotuak muga zeharkatu duten lekuraino «eskoltatu» behar dituzte estatu bateko zein besteko poliziek, eta, behin kanporatze agindua onartuta, sorterrira itzularazi.