Motxila

Biloba nagusiari motxila eskola-trepetez betetzen ari nintzaiola, umearen protesta: aitona, bizkar-zorro esaten da! Barkamena eskatu nion, zer besterik egin nezakeen?

Erabakia nuenean motxila baztertu eta gure euskaltzain txikiari kasu egitea, prest nengoelarik arrotza omen zena gainetik kendu eta jatortasun asmatu berria bizkarrean hartzeko, non irakurri diodan Pello Esnali motxila euskara peto-petoa dela. Mutil edo motxiletik omen dator. Euskara batuak jasotzen du, baina bizkar-zorroa Hegoaldekotzat joz. Zehazkik behekotzat dauka. Orotarikoan begiratu dut: murtxila dakar, artzain-mutilek beren janaria eramateko baliatzen zuten zorroaren izena. Begiratu dut Joan Corominasen gaztelaniaren hiztegi etimologikoan ere: mochilla «del vasco motxil» omen dator, «diminutivo de mutil o motil».

Etsigarria! Lau urteko ume bati zapuztu behar al diot euskaldunok senean daramagun komisario lexikoak izateko bokazioa?